Geçit Hakkı nedir ?
Geçit hakkı, TMK 747 ve devamı maddelerinde bahsedilmiştir. Genelde komşu parsel üzerinden taşınmazına ulaşmak isteyen kişi ve kişiler geçit hakkının kurulacağı parsel üzerinden uygun bir bedel ödemek suretiyle mahkeme kanalıyla geçit hakkını sağlamaktadır.
Kaç Türlü Geçit Hakkı vardır ?
İki türlü geçit vardır. Bu sebeple geçit hakkı davaları mutlak geçit ihtiyacına dayanan veya geçit yetersizliğine dayanarak açılabilir. Mutlak geçit ihtiyacında davacının taşınmazına ulaşım mümkün olmayıp yol açılması istenir. Geçit yetersizliğinde ise geçitin büyütülmesi yoluna gidilir.
Nereden geçit hakkı alabilirim ?
Geçit hakkı davası açmak isteyen kişinin usul ekonomisine göre hareket etmesi şarttır. Yani aslında çok daha ekonomik olarak başkaca parsellerden geçit sağlanması mümkünken ekonomik külfet gerektiren parselden geçit istenilmesi hukuka aykırıdır. Bu sebeple mahkemeler dava konusu yer ile ilgili önce bilirkişi marifetiyle gerekli harita hesaplamalarını yapar ve daha sonra davacıya seçmiş olduğu parsel için davalıya hesaplanan bedelin son duruşmadan önce ödenmesini ister.
Geçitin büyüklüğü ne kadar ?
Genelde mahkemelerce yol istenen taşınmaz için 4 metre genişliğindeki bir yolun yapılması gerektiğine kabul edilir. Bu kabulde de yol istenen taşınmaza kesintisiz ve sorunsuz bir ulaşım planlanır.
Taşınmaz değeri hangi tarihe göre hesaplanır ?
Genelde hukuk mahkemelerinde aslonan davanın açıldığı tarihteki taşınmaz değeridir. Fakat Geçit hakkı davalarında geçit hakkının sağlanmasına en yakın olan tarih hesaplanır. Bu da karar duruşmasından 1 ay önceki bedel olmaktadır.
Davayı kaybetme ihtimali var mıdır ?
Davalı yönünden geçit hakkı davasının reddinin talep edilmesi mümkün değildir. Bilirkişi tarafından uygun görünen yer davalı tarafından davacıya verilmek zorundadır. Fakat davalı da vermiş olduğu yer için uygun bir bedeli davacıdan almaktadır. Son celseye kadar bilirkişilerce belirlenen bedel mahkeme veznesine verilmezse mahkeme davayı reddedecektir.
Geçit hakkı davası nerede açılmalıdır. ?
Geçit hakkı davasında görevli ve yetkili mahkeme taşınmazın bulunduğu yerdeki Asliye Hukuk Mahkemesidir.